Հուլիսի 22-ին ծնվել է մանկավարժ, բժիշկ, գրող, լրագրող, հասարակական գործիչ Յանուշ Կորչակը:
Նա առաջինն է նախաձեռնել «Երեխաների իրավունքների համաձայնագրի» ստեղծումը, որը 1989թ. ընդունվել է Միավորված Ազգերի կազմակերպության կողմից։
Գրել է «Փողոցի երեխաներ», «Մոսկին, Իոսկիոն և Սրուլին», «Մաթիուշ առաջին թագավորը» վիպակները, «Խելագարների սենատ» պիեսը, զրույցներ, հոդվածներ և այլն: Կորչակի մանկավարժության գլխավոր սկզբունքները շարադրված են «Ինչպես սիրել երեխային» գրքում:
Զոհվել է 1942թ.-ին՝ Տրեբլինկայի գազախցում՝ իր 200 սաների հետ:
Կյանքի վերջին օրերին Կորչակն իր օրագրում գրել է հետևյալ տողերը. «Ես ոչ մեկին չարը չեմ կամենում: Չեմ կարող: Չգիտեմ` դա ինչպես է արվում»:
Ծնող-զավակ կյանքի գլխավոր ժամն ըստ Յանուշ Կորչակի
Կան մեծ մանկարավարժներ, և կան նրանց մեծ սխրանքները: Կան նաև նրանց հրաշալի, կարևոր, ոսկի բառերը: Դրանք սրտից դուրս եկած և սիրուց թելադրված բառեր են, թեև այդ բառերում քաղցր-մեղցր ոչինչ չկա:
Իր գիրքը մեծ մանկարվարժ Յանուշ Կորչակն անվանել է «Ինչպես սիրել երեխային»: Նա իր սաների հետ հայտնվեց համակենտրոնացման ճամբարում և զոհվեց նրանց հետ միասին:
Նույնիսկ ֆաշիստներն էին հարգում նրա մանկավարժական տաղանդը: Թեև նրան առաջարկել էին փախչել և թաքնվել, սակայն Կորչակը երեխաներին մենակ չթողեց և հրաժարվելով՝ ասաց․ «Իսկ դուք կթողնեի՞ք ձեր երեխային: Ահա և ես չեմ թողնի իմ երկու հարյուր երեխաներին»:
Կորչակը դուրս եկավ գիշերօթիկ դպրոցից՝ երեխաների ձեռքը բռնած, իսկ մյուսները զույգերով հետևեցին նրան: Հիրավի, փշաքաղվելու տեսարան…
Բայց հենց Յանուշ Կորչակն ահա թե ինչ է ասել երեխաների հանդեպ սիրո մասին: Իսկ նա, հիշեցնում եմ, երեխաներին սիրում էր ամբողջ սրտով: Նա ասել է՝ «Մենք սկզբում վազում ենք, երբ երեխան ճչում է, իսկ հետո սկսում ենք ամեն ինչ անել նրա համար: Օր ու գիշեր մենք ծառայում ենք երեխային: Մենք ծառայում ենք երեխային՝ չնայած մեր հոգնությանը կամ հիվանդությանը, հակառակ մեր սեփական շահերին և կարիքներին: Այդպես էլ պիտի լիներ. նորելուկ կյանքը ճիչով պահանջում է հոգատարություն և ուշադրություն: Պահանջում է լիակատար անձնազոհություն և ինքնահրաժարում: Բայց մի օր ժամացույցի սլաքի հարվածն անխուսափելիորեն կազդարարի, և մենք լիիրավ կլինենք ասելու. «Ես հոգնեցի: Ցավում եմ, բայց ինձ հանգստանալ է պետք»:
Գլխավորը՝ այդ ժամը բաց չթողնելն է…: Երեխան պետք է սահմանափակի իր պահանջները, պետք է հասկանա այդ ժամը. մենք նույնպես կենդանի մարդիկ ենք և կյանքի իրավունք ունենք:
Յանուշ Կորչակն ապացուցեց իր ճշմարիտ սերը երեխաների նկատմամբ: Կիսեց տառապանքը նրանց հետ: Բայց այնքա՜ն կարևոր է հիշել նրա խոսքերն անխուսափելի ժամի մասին: Ժամի, երբ հարկավոր է երեխային բացատրել, որ մենք նույնպես կենդանի մարդիկ ենք: Եվ մենք նույնպես իրավունք ունենք կյանքի և երջանկության…
Երեխաները պետք է իմանան այդ ժամի մասին: Եվ պետք է հասկանան՝ երբ է պետք դադարեցնել պահանջներ ներկայացնելը, երբ է եկել ծնողներին խնայելու ժամանակը: Հակառակ դեպքում երեխաները դժբախտ կլինեն, ծնողները՝ նույնպես…
Աղբյուրը՝ Աննա Կիրյանովա
Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Նունե Մովսիսյանի
Կարող եք ծանոթանալ նաև` Յանուշ Կորչակ «10 պատվիրան ծնողներին»
Յանուշ Կորչակ «Մանկավարժի աղոթք»
Յանուշ Կորչակ «Զարմանալի այս աշխարհը»