Երևան-Թբիլիսի․սիրուն պատմություն

Իրականություն դարձավ ևս մեկ այցելություն Վրաստանի մայրաքաղաք Թբիլիսի։

Նախաբան

Ես սիրում եմ Թբիլիսին։ Այնտեղ բաներ կան, որոնք ինձ դուր են գալիս։

Առաջինը, թերևս, Թբիլիսի քաղաքի հին-ազնվական դիմագիծն է, որն ինձ մշտապես հուզել է։ Միանգամայն համաձայն եմ Թումանյանի հետ․ «Թիֆլիսը․․․բայց հին Թիֆլիսը մի առանձին, յուրատեսակ աշխարհք էր․․․»։

Երկրորդը՝ մայրենի լեզվի՝ առհասարակ մշակույթի և սեփական պատմության հանդեպ վրացիների գործնական սերն ու պաշտամունքն է, որը զգացվում է ամեն տեղ և ամենուր՝ փողոցից մինչև սրճարան։

Երրորդ բանը, որ տարիներ շարունակ գրավել-գրավում է Թբիլիսիում՝ հասարակական տրանսպորտն է։ Տրանսպորտի կայացած լինելու մասին է խոսում նաև այն փաստը, որ քաղաքում քիչ են տաքսիները։

Հայ-վրացական հանրակրթական կամուրջներ 15

Գիտե՞ք՝ ինչ էի համառորեն մտածում Թբիլիսիի 98-րդ դպրոցի դահլիճում նստած։ Խորհում էի՝ այս մեկ ժամն ունենալու և այս անպատմելի զգացողություններն ապրելու համար արժեր 15 տարի շարունակ տարբեր նախագծերով գնալ-գալ Թբիլիսի։

Պատկերացրեք միայն՝ ազգությամբ վրացի և հայ սովորողները հայերեն և վրացերեն լեզուներով արտասանում են Թումանյան, երգում և պարում են միասին։ Տոնական տրամադրությունն էլ ավելի խտացավ սուրճի սեղանի շուրջ՝ դպրոցի ուսուցիչների և Գեորգի Մոմցելիձեի հետ ունեցած համուհոտ զրույցներով։

Ներսիսյան հոգևոր դպրոց 200

Այն, ինչ տեսանք 200 տարի առաջ հիմնադրված Ներսիսյան հայկական դպրոցում, անսպասելի էր և զարմանահրաշ։ Ներսիսյան դպրոցում, ուր ի դեպ հայտնվեցինք Վրաստանում Հայաստանի դեսպանատան միջնորդությամբ, տեղակայված էր Կովկաս միջազգային համալսարանը։ Տեղ-տեղ հայկական շունչ ունեցող, սակայն ընդհանուր առմամբ՝ եվրոպականացված, գերժամանակակից կահավորում ունեցող մի կառույց, ուր միաժամանակ իրականացվում էին եվրոպական երկրների առաջավոր կրթական մի շարք ծրագրեր։ Համալսարանն ուներ 5000 ուսանող՝ աշխարհի տարբեր անկյուններից։ Հաճելի միջավայր էր՝ ազատ ու սիրուն։ Այցելության վերջում տեղի ունեցավ հյուրասիրություն, որի ժամանակ մեզ միացավ նաև համալսարանի ռեկտորը։

Սիրուն պատմություն

Հյուրատունը, ուր իջևանել էինք, Ձվելի, ասել է թե՝ Հին Թբիլիսիում էր։ Դեռ անցյալ տարի էինք պարզել, որ նույն փողոցի վրա է գտնվում նաև այն հին գինետունը, որտեղ սիրել է գինի խմել հայտնի նկարիչ Նիկո Փիրոսմանին։ Խորտկարան, որի հնաբույր պատերին այսօր էլ ցուցադրվում են Փիրոսմանիի նկարները: Հենց այդ պանդոկն էլ որոշեցինք գնալ մի խումբ սովորողների հետ։ Մեր հայերեն խոսքը լսելուց անմիջապես հետո, կողքի սեղանին նստած վրացիներից մեկը սկսեց հետաքրքվել՝ ովքեր ենք։ Ռինայի հետ ունեցած հարց ու պատասխանից պարզվեց հետևյալը․ վրացին, տարիներ առաջ եղել է Հայաստանում, իրեն հայերն այնքան լավ են ընդունել, ինքն այնքան է տպավորվել այդպիսի վերաբերմունքից, որ որոշել է փոխարենը Թբիլիսիում հյուրասիրել իրեն հանդիպած հայաստանցիների։ Եվ այդ հայաստանցիները մենք եղանք։

Ասեք, որ սիրուն պատմություն է․․․

Եվ վերջում՝ շնորհակալ եմ իմ կրթահամալիրին՝ ինձ այդ ամենին հաղորդակից դարձնելու հնարավորություն տալու համար։

Հետգրություն

Ներքևում թողնում եմ ֆեյսբուքյան ուղիղ եթերների վավերագրությունը և թբիլիսյան նկարաշարերի հղումները։ Ցանկություն դեպքում՝ կարող եք դիտել։

Երևան-Թբիլիսի․ 15-ամյա հուշագրություն

Երևան_Թբիլիսի. հայ_վրացական հանրակրթական կամուրջներ 15

Տոնական հանդիպման սիրուն ավարտը

Բեմում սեբաստացիներն են

Վրացի պատանիները երգում են Թումանյան

Վրացի պատանիները կարդում են Թումանյան

Սայաթ-Նովա

Թումանյանը և Թիֆլիսը