Հիմա կպատմեմ իմ Սարգիս պապի պատմած պատմությունն այն մասին, թե ինչպես են մերոնք` Մովսեսենք, Դիադինից հայտնվել Արևելյան Հայաստանում:

Պատմությունը, որ պատմելու եմ, պատահել է 1825-1826թթ.ին: Իմ Մովսես ապուպապը իր որդուն ամուսնացնում է «հավնած», ասել է թե, սիրած աղջկա` Հայկանուշի հետ:  Հարսիկը «ծերքի» նման սիրուն էր, «նխշուն ու խորոտ»: Բայց արի ու տես, թուրք փաշան թարսի պես հավանելիս է լինում մեր նորապսակ հարսին և հրամայում քրոջ` Մաքրուհու հետ տանել իր պալատ: Պապիս պատմելով` «ներում-բեկում» չի լինում, փաշայի հրամանը հրաման է. երկուսին էլ տանում են:

Պարզվում է` էս մեր  հարսի քույրը` Մաքրիկը, համարձակ աղջիկ է լինում: Ոչ ավել, ոչ պակաս բռնում, եռացրած ջուրը շուռ է տալիս թուրք փաշայի վրա:  Հենց նույն օրն էլ երկու քույրերը փախչում են փաշայի պալատից ու վերադառնում տուն: Ու, քանի որ վտագավոր էր այլևս այնտեղ մնալը, մի գիշերվա ընթացքում, պապիս խոսքերով` «աքլորը դեռ չկանչած», երկու տներ հեռանում են` թողնելով տունուտեղ, ունեցվածք, հանքային ջրերով հարուստ իրենց բնակավայրը, Դիադին անունով վանքն ու բարդիներով շրջապատված իրենց ջրաղացը …

Հ.Գ. Դարերից եկող չգրված օրենքով` միայն մի դեպքում է հայ տղամարդը համաձայնվել իր ազգի անունը փոխել կնոջ անունով. եթե հայ կինը հանգամանքների բերումով ձեռք է բարձրացրել թուրքի վրա:

Ազգի մի ճյուղը առ այսօր կրում է Մաքրիկյան ազգանունը:

Նունե Մովսիսյան